Mutasavvıf Nasıl Olacak

M. Es'ad Coşan

Mutasavvıf nasıl olacak?

Yiğit olacak; miskin ve tembel olmayacak, hizmetten kaçmayacak. Fütüvvet ehli olacak. Onun için fütüvvet ehli çalışır çabalar, kazanır, kimseye yük olmaz. Bir takım yükleri kendisi taşır. Kazanır, kazandığını başkalarına verir, onlara yardımcı olur. Kendisini kurtarmak dışında başkalarına da yardımcı olur; beldeyi korur.

Onun için gençlerin arasında fütüvvet teşkilatı, yiğitlik teşkilatı kurulmuştur. Bu çağlardan itibaren Bağdat’ta ve bazı şehirlerde vardı. Onlar âdeta şehrin zabıta memurları gibi asayişini korurlardı. Haksızlığa, hırsızlığa, lüzumsuz kabadayılığa imkân vermezlerdi. Bir organizasyon olarak çalışırlar çabalarlar, hizmet ortaya koyarlardı.

Fütüvvet teşkilatı; hicrî ikinci, üçüncü asırlarda Bağdat’ta yaşanmış; denenmiş, an’aneleşmiş, âdet hâline gelmiş; oradan Anadolu’ya gelmiştir. Anadolu’da da her şehirde fütüvvet teşkilatı kurulmuştu.

Aslında şimdiki gençlerin de bu teşkilatı ihyâ etmesi lazım. Şimdiki mutasavvıfların da her beldede fütüvvet teşkilatını kurması lazım. Haksızlığı yaptırmayacak, hizmeti icra edecek, muhtaçlara yardım edecek. Kazanacak, ikram edecek; fütüvvet bu. Tasavvufta önemli bir sıfattır.

Büyüklerden bir tanesi tasavvufu anlatırken ne diyor?

Tasavvuf yâr olup bâr olmamaktır.

Gül-i gülzâr olup hâr olmamaktır.

Tasavvuf dost olmaktır ama kimseye yük olmamaktır. Kimsenin ensesine binmemektir, kesesinden geçinmemektir, eline bakmamaktır. Kimseyi istismar etmemektir.

Böyle sûfîler olsa bir kimse tasavvufa karşı çıkar mı, çıkabilir mi?

Çalışacak, yedirecek, hizmet edecek, faydalı olacak.

Tasavvuf erbabı tasavvufu bilse, tasavvufî sıfatlara sahip olsa, tasavvufu sevmeyen insan kalır mı?

Tasavvuf onun için sevilmiştir. Yunus’ta, Mevlânâ’da tasavvuf onun için seviliyor.